Po pół wieku marzeń - w Solcu Kujawskim powstało muzeum, które zmienia pamięć miasta

W dawnej Willi Anna przy ul. Toruńskiej tłoczy się historia - od szkła negatywowego po opowieści o migracjach i sportowych bohaterach. W Solcu Kujawskim mała placówka udowadnia, że pamięć miasta można zbierać krok po kroku, przy wsparciu pasjonatów i kilku zapalonych osób. To opowieść o determinacji, eksponatach i o tym, jak muzeum staje się punktem odniesienia dla miasta.

• Muzeum Solca - z Willi Anna do kolekcji liczącej tysiące obiektów
• Solec Kujawski w opowieściach - migracje, sport i pamięć miasta
• Edukacja i wydarzenia - jak niewielki zespół robi wiele

Muzeum Solca - z Willi Anna do kolekcji liczącej tysiące obiektów

Powstanie muzeum było procesem, który trwał dekadami - od pomysłów z lat 70. po uporządkowanie przestrzeni wystawienniczej. Instytucja zaczęła działać w budynku dawnego ośrodka zdrowia - Villa Anna przy ul. Toruńskiej 8. Oficjalne uruchomienie nastąpiło w 2009 roku. Pierwsza stała ekspozycja, pokazująca dzieje Solca i okolic oraz zawierająca eksponaty archeologiczne i historyczne, została otwarta już kilka miesięcy po rozpoczęciu pracy placówki.

Za rozwój zbiorów odpowiadały przede wszystkim darowizny mieszkańców oraz materiały przekazane przez Towarzystwo Miłośników Solca Kujawskiego. Wśród darczyńców i współpracowników warto wyróżnić: Franciszka Michalaka, Małgorzatę Niedźwiedzką, Antoniego Nawrockiego, Bolesława Boczkaja, a także regionalnych pasjonatów jak Roman Zakrzewski czy Bernard Białecki. Dzięki nim do muzeum trafiły m.in. przedwojenne szyldy, fotografie zakładów przemysłowych i ponad 600 szklanych negatywów po panu Bronisławie Krügerze - dar od Kazimierza Stępnia.

“Ja osobiście także marzyłem o pracy w tym soleckim muzeum”
— Rafał Kubiak, dyrektor Muzeum Solca

Placówka przechowuje dziś kilka tysięcy eksponatów. Część kolekcji trafia na wystawy czasowe, ponieważ ograniczona przestrzeń wymusza rotację. Muzeum regularnie uzupełnia zbiory o nowe przedmioty i konteksty historyczne, korzystając także z raportów archeologicznych związanych z miejskimi inwestycjami – we współpracy z soleckim archeologiem Wojciechem Miłkiem z UMK.

Solec Kujawski w opowieściach - migracje, sport i pamięć miasta

Historia Solca jest skomplikowana - wielokrotne migracje i wymiany ludności odcisnęły ślad w krajobrazie kulturowym. Muzeum pokazuje, jak po 1920 roku zmieniała się struktura mieszkańców, kim byli reemigranci z Westfalii i jak oni między innymi przynieśli do miasta piłkę nożną, zakładając w 1924 roku klub, który później integrując różne grupy osadników.

Ekspozycje łączą elementy lokalnej archeologii, przedmiotów codziennego użytku i historii osobistych. Poznając losy miasta, muzeum prezentowało też postaci związane z Solcem - od duchownych i samorządowców po sportowców jak bokser Efrem Wylangowski czy żużlowiec Stanisław Kasa, a także osobistości kultury - np. Irena Santor.

W roku jubileuszowym muzeum współorganizowało wydarzenia związane z obchodami 700-lecia nadania praw miejskich, wystawę tematyczną oraz cykl wycieczek śladami księcia Przemysła. Z inicjatyw muzeum powstała też pierwsza część monografii “Historia Solca Kujawskiego do 1772 roku” autorstwa Marcina Hlebionka.

“Zapraszamy wszystkich chętnych do zwiedzania naszego muzeum”
— Rafał Kubiak

Edukacja i wydarzenia - jak niewielki zespół robi wiele

Muzeum działa przy skromnych zasobach osobowych - na 4 i 1/4 etatu pracuje zaledwie 5 osób: wśród nich są m.in. Łukasz Wojtecki (wystawy i edukacja), Ewelina Wojtecka, Ewa Lenser i księgowa na ćwierć etatu Aleksandra Mikołajczak. Wsparcie nieetatowe zapewnia plastyczka Grażyna Bieniek. Dzięki temu zespół realizuje intensywny program wystawienniczy - średnio 6 wystaw czasowych rocznie i ponad 100 wystaw od początku działalności. Rocznie do muzeum trafia ok. 2 000 odwiedzających.

Oferta edukacyjna obejmuje lekcje muzealne dla przedszkoli i szkół, warsztaty kaligrafii i rekonstrukcje dawnej klasy szkolnej. Muzeum angażuje się także w rajdy historyczne i turystyczne - np. Rajd “Graba” czy rajd upamiętniający ofiary niemieckich zbrodni, współorganizowany przez pracowników i lokalne organizacje.

Oto co warto wiedzieć planując wizytę:

• muzeum mieści się w Villa Anna - ul. Toruńska 8;
• ekspozycje stałe i zmienne są rotowane - wiele cennych obiektów przechowywanych jest w magazynie i pojawia się sezonowo;
• muzeum współpracuje z innymi miejscami w mieście - Biblioteką Publiczną z Salonikiem Ireny Santor oraz Muzeum Ochotniczych Straży Pożarnych.

Dla mieszkańca takie muzeum to nie tylko gabloty - to miejsce, które dokumentuje tożsamość, inspiruje lekcjami i spacerami historycznymi oraz łączy z sąsiednimi atrakcjami - np. odwiedzeniem Jura Parku czy spacerem po rynku z zabytkowymi kamienicami jak Villa Wegenera.

Na koniec - głos dyrektora, który podsumowuje tę długą drogę: muzeum powstało dzięki pasji i współpracy wielu osób, a jego wartość mierzy się nie tylko liczbą eksponatów, lecz historiami, które one przechowują. Muzeum zaprasza do zwiedzania i odkrywania Solca Kujawskiego na własnych śladach.

na podstawie: Starostwo Powiatowe w Bydgoszczy.